«Το τάβλι θέλει ούζο, φασαρία και... καντήλια. Καντήλια που “κατεβαίνουν”, όχι εναντίον του συμπαίκτη, αλλά στο ζάρι και στην τύχη» λέει ο 27χρονος Κώστας, κλείνοντας το τάβλι ύστερα από μια κερδισμένη παρτίδα στην παραλία του Μαραθώνα. «Κάθε καλοκαίρι περνάω ώρεςπαίζοντας τάβλι στην παραλία. Οι διπλανοί πολλές φορές ενοχλούνται και ζητάνε να σταματήσουμε. Αλλες φορές μαζεύονται γύρω μας να παρακολουθήσουν και στο τέλος παίζουν κι αυτοί. Εξαρτάται από την παρέα».
Και όμως, δεν συμφωνούν όλοι οι ταβλαδόροι μαζί του. Το παιχνίδι, για κάποιους άλλους, μόνο φασαρία δεν είναι. Ο 39χρονος προγραμματιστής Η/Υ Μάνος Μαστοράκης γνώρισε τον κόσμο του αγωνιστικού backgammon, όπως είναι γνωστό το παιχνίδι στο εξωτερικό, μέσα από το Διαδίκτυο. «Μικρός έπαιζα τάβλι, όπως όλος ο κόσμος· τα τρία παιχνίδια, πόρτες, φεύγα και πλακωτό. Ημουν σχετικά καλός παίκτης. Τότε πίστευα πως είναι αποκλειστικά θέμα τύχης. Οταν απέκτησα σύνδεση στο Ιnternet το 1999, άρχισα να παίζω εκεί backgammon, παιχνίδι που μοιάζει πάρα πολύ με τις πόρτες. Μου άρεσε, απέκτησα κάποια προγράμματα που σε βοηθούν να αναλύσεις το παιχνίδι σου και γνώρισα και έναν έλληνα, κάτοικο Αμερικής, επαγγελματία παίκτη. Μου εξήγησε ότι το τάβλι δεν είναι τόσο θέμα τύχης όσο στρατηγικής και ανάλυσης πιθανοτήτων».
Από τότε η διασκέδαση πήρε τέλος ή μάλλον μαζί με τη διασκέδαση ήλθε και η ανταμοιβή. Σήμερα ο Μάνος συμμετέχοντας σε τουρνουά και πρωταθλήματα backgammon στο εξωτερικό, συμπληρώνει το εισόδημά του. «Ακόμη και τώρα όσοι φίλοι μου δεν έχουν επαφή με τον χώρο του αγωνιστικού ταβλιού γελάνε με την ιδέα ότι κάποιος μπορεί να ασχολείται σοβαρά και να βγάζει χρήματα από το τάβλι». Μια φορά την εβδομάδα συνεχίζει να παίζει για διασκέδαση και για εξάσκηση και σε φιλικά σπίτια. Πάντως και στις δύο περιπτώσεις όλοι παραδέχονται ότι το «άθλημα» λειτουργεί εκτονωτικά.
Μεθοδικά και αθόρυβα
Το αγωνιστικό τάβλι διαθέτει ομοσπονδία και στην Ελλάδα. Μάλιστα πριν από λίγο καιρό ο πρόεδρός της κ. Γιώργο Κλείτσας, ζευγάρι με τον Μάνο, κατέκτησαν την πρώτη θέση στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα στην Αυστρία. «Οι έλληνες παίκτες είναι σε αρκετά καλό επίπεδο, αυτοί που παραδοσιακά όμως είναι οι καλύτεροι είναι οι Σκανδιναβοί και οι Γερμανοί. Οι Τούρκοι θεωρούνται πολύ κακοί παίκτες, αν και όπως σε εμάς, έτσι και για αυτούς το παιχνίδι είναι κομμάτι της κουλτούρας τους. Λέγεται μάλιστα και το ανέκδοτο:Ρώτησαν έναν τούρκο παίκτη στο καφενείογιατί δεν διαβάζει κάποιο βιβλίο στρατηγικής για να μάθει να παίζει σωστά, και εκείνος απάντησε: “ Θα το κάνω μόλις τελειώσω να γράφω το δικό μου”» λέει γελώντας ο κ. Κλείτσας.
Η εικόνα της αίθουσας όπου διεξάγεται ένα μεγάλο τουρνουά αγωνιστικού ταβλιού απέχει παρασάγγας από εκείνη του πολύβουου καφενείου στο οποίο συχνάζουν οι παραδοσιακοί ταβλαδόροι. Οι αναμετρήσεις διεξάγονται η μια δίπλα στην άλλη, δεν υπάρχει όμως σχεδόν καθόλου θόρυβος, αφού το ταμπλό του παιχνιδιού δεν είναι ξύλινο αλλά δερμάτινο ή τσόχινο, ώστε να μη γίνεται φασαρία και να κυλάνε καλύτερα τα ζάρια. Συνήθως οι παρτίδες έχουν μεγάλη διάρκεια· κάποια παιχνίδια ξεπερνούν και τις 4 ώρες.
Η ευρωπαϊκή... πρωτεύουσα του παιχνιδιού βρίσκεται στη Δανία. Μόνο στην Κοπεγχάγη υπάρχουν σήμερα 34 λέσχες αγωνιστικού ταβλιού και διοργανώνονται δεκάδες τουρνουά κάθε εβδομάδα. Στην Αθήνα υπάρχει μόνο η Βgfed, η οποία διοργανώνει ένα τουρνουά κάθε μήνα.
«Στη Δανία το τάβλι υπάρχει ακόμη και στα σχολεία ως μάθημα επιλογής προκειμένου να εξασκούνται οι μαθητές στις πιθανότητες » παρατηρεί ο Μάνος. Παρ΄ όλα αυτά, ακόμη και τα μεγάλα τουρνουά δεν είναι απαλλαγμένα από τις... καφενειακές ασθένειες. «Εχω αντιμετωπίσει στο εξωτερικό έναν πορτογάλο παίκτη μεγάλης ηλικίας, ο οποίος είναι γνωστό ότι προσπαθεί να σε κλέψει. Εχει τύχει να φέρει εξάρες και να παίξει 6 φορές αντί για τις 4 που επιτρέπονται»... Ο μάστορας
Ο «βίδος»
Το backgammon έχει ακριβώς τους ίδιους κανονισμούς με τις πόρτες. Μοναδική διαφορά ο λεγόμενος «βίδος», doubling cube (κύβος διπλασιασμού) στη διεθνή ορολογία του παιχνιδιού. Ο βίδος είναι ένα ζάρι που στις έξι πλευρές του έχει τους αριθμούς 2, 4, 8, 16, 32, 64. Σε οποιαδήποτε σημείο της παρτίδας αν ένας παίκτης θεωρεί ότι έχει πλεονέκτημα, μπορεί να δώσει τον βίδο στον αντίπαλο. Αυτό σημαίνει ότι του προτείνει να διπλασιαστεί η αξία της παρτίδας. Αν ο αντίπαλος αρνηθεί, ο παίκτης κερδίζει τη παρτίδα μονή. Αν δεχτεί όμως τον βίδο, έχει πλέον αυτός δικαίωμα σε κάποιο επόμενο σημείο της παρτίδας να προτείνει τον εκ νέου διπλασιασμό της αξίας της παρτίδας. Αυτός ο κανονισμός κάνει το αγωνιστικό τάβλι δύσκολο για τους άπειρους παίκτες. «Να ξέρεις πότε θα προσφέρεις, πότε θα αρνηθείς και πότε θα δεχτείς τον βίδοσημαίνει να ξέρεις να αναλύεις σωστά την παρτίδα από πλευράς πιθανοτήτων. Δεν είναι εύκολο· καλά που ως Ελληνες είμαστε εγωιστές με την κακή έννοια. Δεν πάμε πάσο εύκολα. Ούτε δεχόμαστε την ήττα με μικρές απώλειες» λέει ο κ. Κλείτσας.
ΑΓΟΡΑ
ΣΕΤ-ΚΟΣΤΟΣ
Μαγνητικό τάβλι- σκάκι- ντάμα (για παιδιά): 7 ευρώ Μαγνητικό τάβλι ταξιδιού μικρού μεγέθους: 17 ευρώ Απλό ξύλινο τάβλι- σκάκι:
20-40 ευρώ Χειροποίητο ξύλινο τάβλι από καρυδιά: 300 ευρώ Χειροποίητο σκαλιστό από οξιά, καρυδιά ή παλίσανδρο:
750-800 ευρώ Αθόρυβο δερμάτινο τάβλιβαλίτσα: 1.000 ευρώ ΒΙΒΛΙΑ
«Το τάβλι, αξία και ομορφιά», συγγραφέας Αντώνης Μαλτεζόπουλος, εκδ. Μπιμπή (2 τόμοι)
«Βackgammon», συγγραφείς Ρaul και Renee Μagriel, εκδ. Clock & Rose Ρress (μόνο στα αγγλικά)